دکترای علوم سیاسی، عضو هیئت علمی وزارت علوم، پژوهشگر مسائل ایران و آذربایجان
دکترای علوم سیاسی، عضو هیئت علمی وزارت علوم، پژوهشگر مسائل ایران و آذربایجان
در بررسی روندهای انتخابات یازدهم، در شماره پیشین ماهنگار سعی شد الزامات انتخابات در دیدگاه مقامات نظام، راهبردها، مواضع و در کل، آرایش نیروهای سیاسی فعال در عرصۀ انتخابات و نیز عوامل مؤثر بر صورت بندی رقابت بین جریانهای سیاسی و میزان مشارکت مردم بررسی شود. در این شماره، دیدگاه مقام رهبری، روندها و تحولات جدید در موضوعاتی مانند مواضع، راهبردها و آرایش نیروهای سیاسی در قالب سه جریان اصولگرا، اصلاح طلب و جریان دولت در اوایل ۱۳۹۲ بررسی میشود.
این یادداشت به ارزیابی روندها و شاخص های امنیت اجتماعی در اواخر سال ۱۳۹۱ بر می گردد. از آنجا که امنیت اجتماعی هر جامعه به طور مستقیم، با زندگی روزمرۀ مردم مرتبط است، یکی از ابعاد مهم امنیت ملی به شمار میرود. این بعد از امنیت ملی از یک سو، از دیگر ابعاد امنیت نظیر امنیت اقتصادی و امنیت فرهنگی تأثیر میپذیرد و از سوی دیگر، بر برخی دیگر از ابعاد امنیت ملی مانند بعد سیاسی آن اثر میگذارد. بررسی شاخصهای امنیت اجتماعی کشور نشان دهندۀ، گسترش برخی از آسیبها و ناهنجاریهای اجتماعی است. در این نوشتار، ضمن بررسی شاخصهای مختلف، به مقایسۀ آن با سالهای گذشته و ریشهیابی بسیاری از معضلات اجتماعی پرداخته میشود.
در تداوم سلسله گزارشهای انتخاباتی، گزارش حاضر ضمن تبیین نظرها و دیدگاههای مقام معظم رهبری، میکوشد به موضوعاتی همچون بررسی مواضع و آرایش اولیه و راهبردهای انتخاباتی جریانهای سیاسی فعال داخلی و برخی موضوعات مؤثر بر فضای انتخاباتی مانند اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری، طرح دولت برای استخدامهای دولتی و اعلام آمادگی دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی بپردازد.
این یادداشت به تحلیل مختصر پیامدهای تنش های رو به افزایش در آخرین سال دولت دوم احمدی نژاد می پردازد. نامه نگاریهای مهر و آبان ۱۳۹۱ رؤسای قوای مجریه و قضائیه، روند مجادلات کلامی مقامات کشور را به مرحلۀ جدیدی وارد کرد. هشدار رهبری در ۱۰ آبان به رؤسای قوا و دیگر مقامات مسئول نشان دهندۀ اهمیت پرهیز از تداوم تنش درون ارکان نظام است؛ زیرا، تعمیق و تشدید این اختلافات میتواند در سیاست داخلی و خارجی، پیامدهای گستردهای را برای امنیت و منافع ملی کشور پدید آورد.این نوشته با توجه به این نامه نگاریها و اختلافات این دوره به ارزیابی اجمالی مهمترین پیامدهای امنیتی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تنش بین قوا میپردازد.
پس از این که در چارچوب قطعنامه های سریالی شورای امنیت، تاثیر تحریم های ناشی از این قطعنامه ها به تدریج موجب افزایش بی سابقه نرخ ارزهای خارجی و به طور مشخص نرخ دلار گردید. ارزیابی نوسانات بازار ارز در مهر ماه ۱۳۹۱ افزون بر تأثیرات اقتصادی، مانند افزایش قیمت بسیاری از محصولات وکالاها نشان داد که قابلیت بالقوهای نیز برای ایجاد بحرانهای اجتماعی دارد.
حزب کارگران کرد ترکیه مهمترین چالش امنیتی دولت ترکیه در چهار دهه اخیر بوده است. روند رو به رشد اصلاحات سیاسی و نیز بهبود شاخصهای اقتصادی مناطق کردنشین در دوره حزب عدالت و توسعه موجب تغییر راهبرد مقطعی و البته، منفعلانه پ ک ک در برخی سال های گذشته شده است. تغییر سیاست منطقه ای ترکیه و در پیش گرفتن موضع یک جانبه گرایانه در قبال تحولات سوریه زمینه بسیار مناسبی برای فعالیت و تحرکات خشونت بار بیسابقه پ.ک.ک فراهم کرد.این گزارش روند و پیامدهای امنیتی فعال شدن مجدد این سازمان و تأثیر آن را بر روابط ترکیه با ایران و سوریه بررسی میکند.
واکنشهاى گسترده و اعتراض جامعه مذهبى ایران به برگزارى مراسم موسیقى «یوروویژن» درباکو و پیامدهاى ناشى از آن باعث شد تا سطح روابط سیاسى جمهورى اسلامى و جمهورى آذربایجان در خرداد ماه کاهش یابد؛ اما به نظر میرسـد، موضوع یوروویژن بهانهاى براى سـر باز کردن اختلافات راهبردى دو کشـور در دو سـال اخیر باشد. گزارش حاضر با تمرکز بر تأثیر سه موضوع رشد اسلام سیاسـى در جمهورى آذربایجان، روابط و همکارىهاى نظامى- امنیتى با رژیم صهیونیسـتى و تلاش براى تقویت ناسیونالیسـم قومى در ایران، به تحلیل زمینههاى تنش در روابط دو کشـور مىپردازد و پیشنهادهایى را براى مدیریت تنش و عادىسازى و بهبود روابط دو کشور عرضه مىکند.
انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی که با افزایش میزان مشارکت رأی دهندگان نسبت به دورههای قبل همراه بود، باعث تغییر در ترکیب نمایندگان مجلس شد، تغییری که به باور بسیاری از کارشناسان در صورت اجتناب نمایندگان از پرداختن به مسائل حاشیهای میتواند به افزایش کارایی مجلس منجر شده و نقش تعیین کنندهای در رفع بسیاری از چالشهای فراروی کشور ایفا کند. این نوشتار ضمن معرفی ویژگیهای مجلس نهم، مهمترین چالشها و اولویتهای آن را بررسی خواهد کرد.
